வீழ்ப்படிவாக்கல் மூலம் இனம் காணப்படும் கற்றயன்கள்

d⁷ , d⁸ ,d⁹ , d¹⁰ இலத்திரன் கட்டமைப்புடைய கற்றயன்களின் வீழ்படிவு மேலதிக அமோனியாவில் கரைந்து அவற்றின் உறுதியான சிக்கலயன்களை முறையே உருவாக்குகின்றன.
M²⁺(aq) + X^2- (aq) → MX(s)
(d⁷) [Co(NH₃)₆]²⁺– மஞ்சள் கபிலம்                        (d¹⁰) [Zn(NH₃)₄]²⁺ – நிறமற்றது
(d⁸) [Ni(NH₃)₆]²⁺ – கருநீலம்                                     (d¹⁰) [Ag(NH₃)2]⁺ – நிறமற்றது
(d⁹) [Cu(NH₃)₄]²⁺ – கருநீலம்                                    (d¹⁰) [Cd(NH₃)₄]²⁺ – நிறமற்றது

NH₄⁺ இனங்காணல்

அமோனியம் உப்புக்கள் காரக் கரைசலுடன் (NaOH, KOH , Ca(OH)₂ ) அமோனியா வாயுவை வெளிவிடுகின்றன.
உதாரணம் :- NH₄Cl (s) + NaOH (aq) → NH₃ (g) + Na⁺ (aq) + Cl^– (aq) + H₂O (l)

NH₃ ⁺ நெஸ்லரின் சோதனைப்பொருள் → கபிலநிற வீழ்படிவு / நிறம்

கற்றயன்களின் கலவையை பிரிப்பதற்கான படிமுறை

பண்பறி ரீதியான பகுப்பாய்வு வீழ்படிவு முறை மூலம் கற்றயன்களின் கலவையை பகுப்பாய்ந்து ஐந்து கட்டங்களாக பிரிக்கப்படுகின்றது. இப்பகுப்பாய்வு முறையானது தேர்வு வீழ்படிவாக்கல் தத்துவத்தை அடிப்படையாகக் கொண்டது.

கூட்டம் 1

கற்றயன்களைக் கொண்ட கலவைக் கரைசலினுள் குளிர்ந்த ஐதான HCl கரைசலை மேலதிகமாக சேர்க்க.Ag⁺ , Pb²⁺, Hg₂²⁺ அயன்கள் மட்டும் கரைதிறன் அற்ற குளோரைட்டுக்களாக வீழ்படிவாக்கப்படுகின்றது.(AgCl , PbCl₂ , Hg₂Cl₂)

கூட்டம் 2

கூட்டம் 1 இல் கரைதிறனற்ற குளோரைட்டுக்களை அகற்றிய பின் பெறப்படும் வடிதிரவம் தொடர்ந்தும் அமிலத் தன்மையுடையதாக இருக்கும். இவ்வடிதிரவத்தினூடாக H₂S செலுத்தும் போது பின்வரும் சல்பைட்டுக்கள் மாத்திரம் வீழ்படிவாக்கப்படுகின்றன.
Pb²⁺ (aq) → PbS(s) (கறுப்பு)                              Sn²⁺ (aq) →  SnS(s) (கபிலம்)
Cu²⁺ (aq)→  CuS(s) (கறுப்பு)                              Sn⁴⁺ (aq) →  SnS₂(s) (மஞ்சள்)
Hg²⁺ (aq) →  HgS(s) (கறுப்பு)                            Sb³⁺ (aq) →  Sb₂S₃(s) (செம்மஞ்சள்)
Bi³⁺ (aq)  → Bi₂S₃(s) (கறுப்பு)                           As³⁺ (aq) →  As₂S₃(s) (மஞ்சள்)
Cd²⁺ (aq) →  CdS(s) (மஞ்சள்)

வடிதிரவம் அமிலத் தன்மையானதாக இருப்பதால் ஐதரசன் அயன் செறிவு உயர்வாக உள்ளது. எனவே H⁺ பொது அயன் விளைவினால் H₂S இன் கூட்டற் பிரிகை குறைக்கப்படுகின்றது. இதனால் கரைசலில் S^2- செறிவு குறைக்கப்படுகின்றது. எனவே உயர் Ksp பெறுமானமுடைய Mn²⁺ , Zn²⁺ , Co²⁺ , Ni²⁺ அயன்கள் வீழ்படிவாதல் தடுக்கப்படுகின்றது.

கூட்டம் 3

கூட்டம் 2 இல் பெறப்படும் வடிதிரவத்தை கொதிக்க வைப்பதன் மூலம் கரைந்துள்ள H₂S அகற்றப்படும். பின்னர் வடிதிரவம் சில நிமிடங்களுக்கு செறிந்த HNO₃ உடன் கொதிக்கச் செய்யும் போது Fe²⁺ , Fe³⁺ ஆக ஒட்சியேற்றப்படுகின்றது. கரைசலுக்கு பின்னர் NH₄Cl , NH₄OH சேர்க்கப்படுகின்றது.
Fe³⁺ (aq) → Fe(OH)₃ (s) (செங்கபிலம்)
Al³⁺ (aq) → Al(OH)₃ (s) (வெண்ணிற வீழ்படிவு)
Cr³⁺ (aq) → Cr(OH)₃ (s) (பச்சை)

கூட்டம் 4

கூட்டம் 3 இல் பெறப்படும் வடிதிரவம் OH^– ஐ கொண்டுள்ளது. மூல தன்மையுடையது. இக் கரைசலினூடாக OH^– முன்னிலையில் H₂S ஐ செலுத்துக.H₂S இலிருந்து பெறப்படும் H⁺ (aq) , OH^– (aq) இனால் நடுநிலையாக்கப்படும்.எனவே கரைசலில் S^2- செறிவு அதிகரிக்கும்.
Zn²⁺ (aq) → ZnS (s)வெள்ளை
Mn²⁺ (aq) → MnS (s)இளம்சிவப்பு
Co²⁺ (aq) → CoS(s)கறுப்பு
Ni²⁺ (aq) → NiS (s)கறுப்பு

கூட்டம் 5

கூட்டம் 4 இல் பெறப்படும் வடிதிரவத்தை கொதிக்கச் செய்து H₂S ஐ அகற்றிய பின் சிறிதளவு NH₄Cl ஐயும் மேலதிக NH₄OH ஐயும் சேர்க்கவும்.கரைசலை வெப்பமேற்றிய பின்னர் (NH₄)₂CO₃ கரைசலைச் சேர்க்கவும். Ca²⁺, Sr²⁺ , Ba²⁺ அயன்கள் காபனேற்றுக்களாக வீழ்படிவுறும்.
Ca²⁺(aq) →  CaCO₃ (s)(வெள்ளை)
Sr²⁺(aq) →  SrCO₃ (s)(வெள்ளை)
Ba²⁺(aq) →  BaCO₃ (s) (வெள்ளை)